کاردرمانی جسمی چیست؟
در کاردرمانی جسمی ،کاردرمانگران بیماران را از همه لحاظ ارزیابی می کنند و با توجه به علائم و تشخیص نوع بیماری ،از تکنیک ها و تمرینات جسمی حرکتی خاصی برای درمان اختلالات و بیماری های جسمی استفاده می کنند.
کاردرمانی جسمی برای چه بیماریهایی کاربرد دارد
کاردرمانی رشتهای گسترده است و میتواند به اختلالات متنوعی خدمات ارائه دهد. هر کدام از این بیماریها شرایط و ویژگیهای خاصی دارند که درمان آنها را سخت خواهد کرد. در ادامه لیستی از مهمترین اختلالاتی که میتوانند از خدمات کاردرمانی جسمی استفاده کنند، در اختیار شما قرار خواهیم داد:
1- بیماریهای اعصاب مرکزی و محیطی
کاردرمانی در بیماریهای مغز و اعصاب تلاش خواهد کرد که به کمک تمرینات فیزیکی و حسی خود مسیرهای عصبی را بازیابی کرده و آنها را مجددا فعال نماید. همچنین تقویت عضلات و بهبود مهارتهای حرکتی از جمله اهداف کاردرمانی در این بیماریها است. برای نمونه کاردرمانی در سکته مغزی تلاش میکند علاوه بر بازیابی حرکتی به بازیابی حسی فرد هم کمک کند. مهمترین بیماریهای مغز و اعصاب که کاردرمانی میتواند به بهبودی آنها کمک کند شامل موارد زیر است:
- فلج مغزی
- ضربه مغزی
- سکته مغزی
- پارکینسون
- ضایعه نخاعی
- ام اس
- آلزایمر
- هیدروسفالی
- میکروسفالی
- فلج ارب
- فلج بلز
- ALS
- اسپاینابیفیدا.
2- بیماریهای ارتوپدیک
بیماریهای ارتوپدی طیف وسیعی از شرایط را در بر میگیرد که بر استخوانها، مفاصل، ماهیچهها، تاندونها و رباطها تاثیر میگذارد. بیماریهای ارتوپدیک تنوع زیادی دارند و از مشکلاتی مانند ناتوانی در راه رفتن تا ناتوانی در باز کردن انگشت کوچک دست را شامل میشود. هر کدام از این مشکلات میتوانند عملکرد روزانه فرد را مختل کنند. برخی از شایعترین اختلالات ارتوپدیک که به کاردرمانی جسمی میتواند برای آنها موثر باشد، عبارتند از:
- استئوآرتریت
- روماتوئید آرتریت
- شکستگیها
- تعویض مفصل (تعویض مفصل زانو، لگن و غیره)
- تنیس البو
- نقرس
- پوکی استخوان
- سندرم تونل کارپال
- اسکولیوز
- پاچنبری (کلاب فوت).
3- بیماریهای عضلانی
برخی از بیماریها وجود دارند که تاثیر نهایی خود را روی عضلات ما به جای خواهند گذاشت. در صورتی که عضلات افراد درگیر شود علایمی مانند: درد، خستگی، محدودیت دامنه حرکتی، ضعف و گرفتگی عضلانی بروز خواهند کرد. همه این علایم باعث میشوند که فرد نتواند فعالیتهای خود را به درستی انجام دهد. به همین دلیل کاردرمانی جسمی برای بهبود بیماریهای عضلانی زیر تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت:
- میوپاتی
- آتروفی عضلانی نخاعی (SMA)
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
- میاستنی گراویس
- گیلن باره
- دیستروفیهای عضلانی از جمله دیستروفی عضلانی دوشن و بکر.
4- بیماریهای متابولیک
اختلالات متابولیک به بیماریهایی اشاره دارد که فرآیند سوخت و ساز بدن را مختل کرده و در نتیجه بدن نمیتواند یک ماده خاص را بسازد یا برعکس نمیتواند مادهای را تجزیه کند. این فرایند باعث آسیب به سیستم تغذیه بدن شده و در نتیجه مواد مغذی به بخشهای مختلف نمیرسد. برای نمونه در بیماری فنیل کتونوریا بدن نمیتواند اسید آمینه فنیل آلانین را به تیروزین تبدیل کند. در نتیجه تجمع این ماده باعث آسیب به مغز خواهد شد. در چنین حالتی ممکن است مشکلات حرکتی و جسمی برای فرد به وجود بیاید که کاردرمانی میتواند به رفع آنها کمک کند. مهمترین بیماریهای متابولیک که کاردرمانی جسمی میتواند به بهبود آنها کمک شامل موارد زیر است:
- فنیل کتونوریا
- تای ساکس
- بیماری ویلسون
- تاخیر حرکتی.
5- بیماریهای ژنتیکی و رشدی
برخی از بیماریهای ژنتیکی ممکن است رشد فرد را مختل کنند. در صورتی که کودک نتواند در زمان مناسب مراحل رشد ذهنی و جسمی خود را طی کند ممکن است با مشکلات زیادی روبرو شود. البته توجه به این نکته هم ضروری است که اغلب این اختلالات با مشکلات ذهنی همراه هستند. بنابراین علاوه بر کاردرمانی جسمی به کاردرمانی ذهنی هم نیاز خواهند داشت. شناخته شدهترین بیماریهای ژنتیکی و رشدی که به خدمات کاردرمانی جسمی نیاز دارند، شامل موارد زیر است:
- سندروم داون
- تاخیر حرکتی
- سندرم پرادر ویلی (PWS)
- سندروم رت.
6- بیماریهای قلبی ریوی و تنفسی
دستهای دیگر از بیماریهایی که کاردرمانی میتواند به درمان آنها کمک کند شامل بیماریهای قلبی ریوی و تنفسی است. کاردرمانگران به افراد مبتلا به بیماریهای قلبی ریوی تمرینات تنفسی خاصی را برای بهبود عملکرد ریه و مدیریت تنگی نفس آموزش میدهند. تکنیکهایی مانند تنفس با لبهای جمع شده و تنفس دیافراگمی معمولا برای افزایش کارایی تنفسی استفاده میشود. همچنین آموزشهایی مانند مدیریت انرژی میتواند برای این افراد موثر باشد. در این بخش، بیماریهای زیر بیشترین استفاده از را خدمات کاردرمانی جسمی خواهند برد:
- توانبخشی پس از جراحی قلب
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- نارسایی قلبی
- نارسایی مزمن تنفسی
- آسم.
7- سایر بیماریها
- انواع سرطان
- بیماریهای خود ایمنی مانند ایدز
- سوختگیها
- قطع عضو
- اختلالات بینایی
- پنجه روی
- صافی کف پا
- اختلالات حسی.
خدمات کاردرمانی جسمی در کلینیک ما شامل موارد زیر می شود
- تقویت و هماهنگی عضلات: با استفاده از تمرینات تخصصی، به شما کمک می کنیم تا قدرت و هماهنگی عضلات خود را افزایش دهید.
- بهبود دامنه حرکتی و تعادل: با حرکات کششی و تقویتی، به شما کمک می کنیم تا دامنه حرکتی مفاصل خود را افزایش داده و تعادل خود را بهبود ببخشید.
- ارائه تمرینات مناسب جهت کاهش سفتی عضلات: اگر از سفتی عضلات رنج می برید، متخصصان ما با ارائه تمرینات مناسب به شما کمک می کنند تا این مشکل را برطرف کنید.
- تمرینات حس عمقی: برای بهبود آگاهی فرد از موقعیت بدن خود در فضا
- آموزش استفاده از وسایل کمکی: مانند ویلچر، عصا یا بریس
- اصلاح فعالیت های روزانه: برای کمک به فرد در انجام وظایفی مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن
اگر دچار مشکل جسمی هستید که انجام فعالیت های روزانه را برایتان دشوار می کند، صحبت با یک کاردرمانگر می تواند به شما کمک کند تا مشخص کنید که آیا کاردرمانی جسمی می تواند برای شما مفید باشد یا خیر.